Δείτε τον διαδραστικό χάρτη του iNaturalist – Πού οφείλεται η έξαρση του φαινομένου που παρατηρείται φέτος στις ελληνικές θάλασσες – Τι μπορεί να προκαλέσει το τσίμπημά τους  και τι να προσέχουν οι λουόμενοι, ιδίως όσοι έχουν παιδιά

Ιδιαίτερα προσεκτικοί, και περισσότερο όσοι έχουν παιδιά, πρέπει να είναι οι λουόμενοι φέτος το καλοκαίρι λόγω των μωβ μεδουσών που είναι σε έξαρση στις ελληνικές θάλασσες. Το τσίμπημά τους μπορεί να είναι επώδυνο λόγω της νευροτοξίνης που έχουν.

Ο χάρτης του iNaturalist καταγράφει τις παραλίες στις οποίες έχουν θεαθεί φέτος το καλοκαίρι. Ανάμεσά τους είναι δημοφιλείς παραλίες στην Αττική και τον Σαρωνικό.

Φέτος το καλοκαίρι μωβ μέδουσες έχουν εντοπιστεί στα παρακάτω σημεία:

• Παραλία Καβούρι
• Ακτή Βουλιαγμένης
• Παραλία Γλύστρα (Λαγονήσι)
• Παραλία Νησάκι Λαυρίου
• Παραλία Κορώνης (Πόρτο Ράφτη)
• Παραλία Αυλάκι (Πόρτο Ράφτη)
• Παραλία Βραυρώνα
• Αργυρά Ακτή (Νέα Μάκρη)

Το φαινόμενο, πριν από την κλιματική αλλαγή, παρατηρούνταν κάθε 10 με 12 χρόνια και διαρκούσε 2-3 και το πολύ χρόνια. Έτσι, από το 2015 μέχρι και το 2018 υπήρχε έξαρση στον Κορινθιακό Κόλπο και το 2018-2020 στη Μάλτα όπου επέστρεψε φέτος.

Στην Ελλάδα οι μωβ μέδουσες έχουν παρατηρηθεί σε περιοχές του Αιγαίου αλλά και του Ιονίου, ενώ καταγράφονταν ακόμη και τον χειμώνα από χειμερινούς κολυμβητές. Το καλοκαίρι αυξάνονται κατά πολύ γιατί ευνοούνται οι συνθήκες αναπαραγωγής της λόγω της υψηλότερης θερμοκρασίας της θάλασσας. Η αναπαραγωγή τους ευνοείται και από την κλιματική αλλαγή που αυξάνει τη θερμοκρασία του νερού.

Παράλληλα, η μείωση του πληθυσμού των ψαριών, που είναι κυνηγοί τους αλλά και η μείωση των πληθυσμών των θαλάσσιων χελώνων που είναι ο βασικός κυνηγός τους ευνοεί την εξάπλωση των μεδουσών.

Η μωβ μέδουσα είναι μέχρι 10 εκατοστά σε διάμετρο αλλά το μήκος των πλοκαμιών μπορεί να φτάσει μέχρι 10 μέτρα. Κυρίως τρέφεται με σάλπες, διάφορα χιτωνοφόρα, πλακτονικά καρκινοειδή και αυγά ψαριών. Οι μεγαλύτεροι φυσικοί θηρευτές της μέδουσας είναι η δερματοχελώνα, η καρέτα καρέτα, ο τόνος, ο ξιφίας και το φεγγαρόψαρο. Όταν είναι νεαρή το χρώμα της είναι πορτοκαλί – καφέ και όταν ενηλικιώνεται παίρνει έντονο πορφυρό-μωβ χρώμα.

Τι προκαλεί το τσίμπημα

Το τσίμπημα προκαλεί στο δέρμα κοκκινίλα, πρήξιμο, κάψιμο και μερικές φορές σοβαρές δερμονεκρωτικές, καρδιοτοξικές και νευροτοξικές επιδράσεις, οι οποίες είναι ιδιαίτερα επικίνδυνες σε ευαίσθητα άτομα.

Τα συμπτώματα μετά από επαφή – τσίμπημα από την μέδουσα μπορεί να είναι: Πόνος σαν κάψιμο, πολλές φορές έντονο κοκκίνισμα του δέρματος, και σε μερικές περιπτώσεις εμφάνιση σε μέρος του δέρματος του αποτυπώματος της μέδουσας, ναυτία, πτώση πίεσης, ταχυκαρδία, κεφαλαλγία, εμετός, διάρροια, σπασμός των βρόγχων, δύσπνοια. Σε περίπτωση εμφάνισης συστηματικών συμπτωμάτων (σπάνια) όπως: υπόταση, βράχος φωνής, εισπνευστικός συριγμός, γενικευμένο αγγειοοίδημα – εκτεταμένο κνιδωτικό εξάνθημα, διαταραχές επιπέδου επικοινωνίας – συνείδησης, εμέτος, είναι επιβεβλημένη η άμεση διακομιδή του ασθενούς στο νοσοκομείο.

Οι πολίτες καλούνται να προτιμούν παραλίες όπου φυσά αντίθετα από τη φορά της παραλίας, αν δηλαδή έχει θέα προς τον νότο, τότε για να μειώνεται η πιθανότητα να υπάρχουν μέδουσες πρέπει οι άνεμοι να κατεβαίνουν από τον βορρά. Αν σε μια παραλία έχει πλαγκτόν, συνιστάται να αποφεύγουν οι πολίτες να κολυμπάνε.

Αν υπάρχει έντονο πρόβλημα με τις μωβ μέδουσες σε μια παραλία τότε συνιστάται οι πολίτες να μην ρισκάρουν να κολυμπήσουν και να φροντίζουν να έχουν πάντα κάποια αντισταμινική κρέμα μαζί τους ή κάποια κορτιζονούχα αλοιφή που μπορούν να προμηθευτούν από οποιοδήποτε φαρμακείο. Για κανέναν λόγο οι πολίτες δεν πρέπει να βγάζουν τις μέδουσες έξω για να τις θάψουν στην άμμο.