Πρώτα έρχεται η διάγνωση. Συνήθως μετά απ’ αυτό, ο χρόνος σταματά. Έχει το δικαίωμα ν’ αρχίσει να περιστρέφεται αποκλειστικά γύρω από μία προσωπική δέσμευση. «Θα ζήσω». Τίποτα όμως δεν πρέπει να τελειώνει εκεί. Έτσι κι αλλιώς ο αγώνας για επιβίωση είναι καθημερινός για όλες και όλους.

Στην περίπτωση μιας γυναίκας που έχει διαγνωσθεί με καρκίνου του μαστού, η ανάγκη για μία ζωή χωρίς επιπλέον δυσκολίες, αλλά με διευκολύνσεις και με δεδομένες όλες τις κοινωνικές παροχές που δικαιούται, δεν πρέπει να είναι μια επιλογή που θα κυνηγήσει, αλλά ο μόνος δρόμος, η αυτονόητη συνθήκη. Το κράτος πρόνοιας οφείλει να λειτουργήσει και εδώ. Πόσο συμβαίνει στ’ αλήθεια; πόσο απελευθερωμένα από τα γρανάζια της γραφειοκρατίας είναι όλα όσα την αφορούν σε επίπεδο δικαιωμάτων;

Με την πολύτιμη βοήθεια της αντιπροέδρου του Πανελλήνιου Συλλόγου Γυναικών με Καρκίνο Μαστού «Άλμα Ζωής», Παρασκευής Μιχαλοπούλου, ενημερωνόμαστε για τις συνθήκες των κοινωνικών παροχών, τα εργασιακά δικαιώματα και πάνω απ΄όλα για το πλαίσιο που αυτά λειτουργούν στην Ελλάδα.

Σύμφωνα με την κα Μιχαλοπούλου, η Ελλάδα δεν υπολείπεται παροχών σε σχέση με τα υπόλοιπα κράτη. Ωστόσο, υπάρχει μία καθοριστική διαφορά.

Στις αναπτυγμένες χώρες της Ευρώπης το ποσοστό των έγκαιρων διαγνώσεων είναι διαφορετικό με το αντίστοιχο της Ελλάδας. Φτάνει και ίσως ξεπερνάει το 60%. Στη χώρα μας είναι πολύ πιο χαμηλό κι αυτό έχει σημαντικό αντίκτυπο τόσο στην εξέλιξη της νόσου, όσο και στην ίασή της.

Ένας από τους βασικούς λόγους που συμβαίνει αυτό, σύμφωνα με την αντιπρόεδρο του συλλόγου «Άλμα Ζωής» είναι η ελλιπής γνώση  του κοινού και η απουσία οργανωμένης ενημέρωσης από την πλευρά της πολιτείας. «Δεν υπάρχει οργανωμένο σύστημα προσυμπτωματικού ελέγχου και ταυτόχρονα υπάρχει μία δυσκολία στην πρόσβαση σε υπηρεσίες υγείας. Όλα αυτά μαζί μας στερούν το αυξημένο ποσοστό έγκαιρων διαγνώσεων, επηρεάζοντας μια σειρά παραγόντων και πάνω απ’ όλα την ίδια τη γυναίκα, αφού η εξέλιξη της νόσου είναι διαφορετική όταν η διάγνωση γίνεται νωρίς. Παράλληλα, επιβαρύνεται η οικογένεια και η κοινωνία τόσο οικονομικά όσο και ψυχολογικά».

Με λίγα λόγια, χολαίνουμε στο πρώτο επίπεδο, την έγκαιρη διάγνωση και αυτό προκαλεί αλυσιδωτές αντιδράσεις, προφανέστατα αρνητικές.

Αναφορικά με τα δικαιώματα τα οποία υπό τη μορφή των παροχών και των διευκολύνσεων αφορούν μία γυναίκα που έχει διαγνωσθεί με καρκίνο του μαστού, η αναζήτησή τους, συνήθως έρχεται όχι στην αρχή, αλλά σε πιο προχωρημένο στάδιο. «Μία γυναίκα που μαθαίνει ότι έχει καρκίνο το πρώτο πράγμα που την απασχολεί είναι να βρει το σωστό γιατρό και να κάνει αυτά που χρειάζεται για τη θεραπεία της. Το θέμα των δικαιωμάτων και το παροχών έρχεται λίγο αργότερα», αναφέρει η κα Μιχαλοπούλου.

Το Άλμα Ζωής στέκεται δίπλα στη γυναίκα ασθενή με καρκίνο του μαστού μέσω της υπηρεσίας των κοινωνικών λειτουργών της, οι οποίοι δίνουν όλες τις απαραίτητες πληροφορίες και κατευθύνσεις για τις παροχές και τα εργασιακά τους δικαιώματα. Ταυτόχρονα, λειτουργεί μία γραμμή τηλεφωνικής στήριξης (τηλ. 210 8253253) στην οποία μπορεί να καλέσει κάθε γυναίκα προκειμένου να βοηθηθεί ψυχολογικά αλλά για να αποκτήσει πληροφορίες για πρακτικά ζητήματα, όπως είναι τα δικαιώματα και οι παροχές που αντιστοιχούν στην περίπτωσή της.

Κάθε Πέμπτη16:30- 19:30 στα γραφεία του συλλόγου είναι παρούσα δικηγόρος, η οποία δίνει συμβουλές και κατευθύνει για ζητήματα που αφορούν εργασιακά δικαιώματα, ασφαλιστικές καλύψεις και κρατικές παροχές, όπως είναι η δυνατότητα πρόωρης συνταξιοδότησης ή συνταξιοδότησης λόγω αναπηρίας, οι παροχές των ταμείων σε είδος και σε χρήμα, οι προϋποθέσεις  για τη διενέργεια εξετάσεων και θεραπείας σε δημόσια και ιδιωτικά συμβεβλημένα και μη νοσοκομεία και τα επιμέρους εργασιακά δικαιώματα, όπως οι ειδικές άδειες και το μειωμένο ωράριο.

Μεταξύ των κοινωνικών παροχών/διευκολύνσεων που δικαιούται μία γυναίκα με καρκίνο του μαστού είναι η εξής:

– Επίδομα αναπηρίας

– Δελτίο μετακίνησης

– Κάρτα πολιτισμού

– Φορολογικά προνόμια/απαλλαγές.

– Προγράμματα κοινωνικού τουρισμού Ο.Ε.Ε και Ε.Ο.Τ.

– Εισαγωγή/μεταγραφή εσωτερικού σε ΑΕΙ/ΤΕΙ

– Έκπτωση σε Δημοτικά τέλη

– Έκπτωση σε σύνδεση internet του ΟΤΕ

Απαραίτητη προϋπόθεση για τις παροχές είναι η ασθενής να έχει γνωμάτευση για 67% αναπηρία. Το πόρισμα γι’ αυτό βγαίνει από μία ειδική επιτροπή του Κέντρου Πιστοποίησης Αναπηρίας στην οποία καταθέτει η ασθενής το πόρισμα του γιατρού, τις εξετάσεις και όλα τα υπόλοιπα δικαιολογητικά. Αυτό το ποσοστό αποτελεί τη βάση ώστε να κάνει χρήση των παροχών.

Στην ερώτηση αν ο ιδιωτικός τομέας είναι επαρκώς ενημερωμένος είναι για τις παροχές των εργαζόμενων γυναικών που νοσούν, η κα Μιχαλοπούλου διαβεβαιώνει πως «δεν γνωρίζει ιδιαίτερα». Γι’ αυτόν ακριβώς το λόγο είναι ζωτικής σημασίας η δράση συλλόγων όπως είναι το Άλμα Ζωής.

«Από τη δική μας πλευρά με διάφορες παρεμβάσεις προσπαθούμε να κάνουμε το καλύτερο δυνατόν για τη σύγχρονη γυναίκα που νοσεί», λέει η αντιπρόεδρος του συλλόγου. «Το Άλμα Ζωής μετράει 30 χρόνια εμπειρίας και γνωρίζει ακριβώς τις ανάγκες της γυναίκας με καρκίνο μαστού. Είμαστε κοντά στις εξελίξεις».

Σαν γυναίκες με καρκίνου μαστού στο Άλμα Ζωής θεωρούμε επιτακτική ανάγκη να δοθεί ένας κωδικός ώστε να συνταγογραφείται η προληπτική πλαστική αποκατάστασης. Μία γυναίκα που έχει αποδειχθεί ότι έχει κληρονομικό καρκίνο μαστού και έχει αποφασίσει να πάει σε χειρουργείο ακριβώς γιατί έχει βγει θετική, πρέπει να καλύπτεται για την πλαστική αποκατάστασης. Σ’ αυτό το σημείο υπάρχει ακόμα κενό που πρέπει να καλυφθεί.

-Υπάρχουν επιπλέον παροχές για τις γυναίκες ασθενείς που έχουν παιδιά;

– Όχι, μόνο για τις γυναίκες που απασχολούνται στο Δημόσιο Τομέα, οι οποίες δικαιούνται μία ώρα μειωμένο ωράριο και 6 μέρες το χρόνο επιπλέον άδεια.

Δυστυχώς, το «τέρας» της γραφειοκρατίας δεν αφήνει αλώβητο ούτε αυτό το πεδίο. «Αυτό είναι ένα μεγάλο πρόβλημα, ένα αρνητικό σημάδι στο σύστημα υγείας μας», επισημαίνει η κα Μιχαλοπούλου. «Ενώ υπάρχουν δομές και εξειδικευμένο ιατρικό προσωπικό, οι καθυστερήσεις που προκαλεί η έλλειψη οργάνωσης και κυρίως η γραφειοκρατία δυσκολεύει πολύ τη γυναίκα που προσπαθεί να βρει μια άκρη. Υπάρχουν πολλά θέματα που πρέπει να επιλυθούν». Οι μεγάλες λίστες και η πολύπλευρη αναμονή είναι τα «αγκάθια» που καθιστούν τη θεραπεία μία χρονοβόρα διαδικασία, επηρεάζοντας συχνά την πορεία της νόσου.

Τι πρέπει να κρατήσουμε απ΄όλα αυτά; τα πάντα, κάθε πληροφορία. Μα πάνω απ’ όλα το συμπέρασμα πως η πρόληψη δεν είναι ένα αγαθό που λειτουργεί αυστηρά προσωπικά υπέρ της καθεμιάς μας. Πρόκειται για μια διαδικασία που αν ενδυναμωθεί σε προσωπικό και συλλογικό επίπεδο, αν αποκτήσει επιτέλους στη συνείδηση και στην πράξη τη σπουδαιότητα που της αντιστοιχεί, η αντιμετώπιση του καρκίνου, όλες οι άμεσες αλλά και έμμεσες διαδικασίες που περιλαμβάνονται σ’ αυτό τον αγώνα, ίσως μπουν σε πραγματική προτεραιότητα από το σύστημα υγείας, το κράτος και κάθε αρμόδιο φορέα.