Δημήτρης Αντωνίου: Μετατρέποντας την αδυναμία σε πλεονέκτημα…
Δυνατός και αδύναμος. Η μεγάλη παρεξήγηση.
Θα ξεκινήσω με μία ιστορία, γιατί εμάς τους ανθρώπους μας αρέσει να ακούμε ιστορίες. Πριν πολλά χρόνια, δύο μεγάλοι στρατοί ήταν στα πρόθυρα της σύγκρουσης. Από τη μία οι Φιλισταίοι κι από την άλλη οι Ισραηλίτες. Κανείς όμως δεν έκανε πρώτος κίνηση για λόγους στρατηγικούς. Όποιος έκανε πρώτος επίθεση, θα έχανε. Οπότε και οι δύο περίμεναν. Έπρεπε όμως να λύσουν τις διαφορές τους. Έπρεπε να βρεθεί ένας τρόπος.
Και βρέθηκε. Ο καλύτερος μαχητής κάθε στρατού θα μαχόταν για ολόκληρη τη φυλή του. Όποιος από τους δύο πολεμιστές νικούσε, θα ισοδυναμούσε σαν ολόκληρος ο στρατός που εκπροσωπούσε να νικούσε τον πόλεμο. Μια μέθοδος λοιπόν που εκείνα τα χρόνια έληγε πολλούς πολέμους χωρίς να χάνονταν άδικα χιλιάδες ζωές.
Τους Φιλισταίους εκπροσώπησε ο Γολιάθ. Ένας πολεμιστής-τέρας που δεν είχε χάσει ποτέ μονομαχία στη ζωή του. Όσοι τον αντιμετώπιζαν, έπεφταν γρήγορα νεκροί στο πεδίο της μάχης. Από την άλλη, τους Ισραηλίτες εκπροσώπησε ένας νεαρός βοσκός με το όνομα Δαβίδ, μιας και κανείς άλλος δεν τολμούσε να πολεμήσει ενάντια στον Γολιάθ. Όταν ο τελευταίος αντίκρισε τον αντίπαλο του, δηλαδή τον Δαβίδ, ένιωσε προσβεβλημένος. Ο μικρός ήταν φύλλο και φτερό και δε κρατούσε ούτε σπαθί, ούτε ασπίδα. Ένα αδύναμο παιδί ήταν στα μάτια όλων που σε μια άνιση μάχη θα έχανε τη ζωή του μέσα σε δευτερόλεπτα.
Πράγματι, ήταν μια άνιση μάχη, αλλά για ποιον; Ο αδύναμος Δαβίδ που νίκησε τον δυνατό Γολιάθ; Αυτό δε ξέρουμε όλοι για εκείνη τη μάχη;
Ως εδώ όμως! Μια τεράστια παρεξήγηση που πρέπει να λάβει τέλος εδώ και τώρα γιατί στο πέρασμα του χρόνου έχει “κατασκευάσει” πολλούς αδύναμους ανθρώπους και τους έχει καταδικάσει σε μια ζωή που δεν την αξίζουν. Ούτε εσείς, ούτε εγώ, ούτε κανείς δεν πρέπει να μας υπαγορεύει τι μπορούμε να κάνουμε και τι όχι.
Κάθε βήμα προς τον Δαβίδ ήταν και πιο βασανιστικό γιατί καταλάβαινε που είχε μπλέξει. Φώναζε τον Δαβίδ να πλησιάσει για μάχη σώμα με σώμα αλλά το μόνο που κατάφερνε ήταν να δείχνει ακόμη πιο αδύναμος. Ήταν απελπισμένος και έπεσε σαν απελπισμένος από μια χαριστική βολή. Η ιστορία έγραψε πως ο “αδύναμος” Δαβίδ νίκησε τον “δυνατό” Γολιάθ. Εγώ πάλι λέω πως ο καημένος Γολιάθ με τα όπλα που διάλεξε και τη στρατηγική που ακολούθησε ίσως συμμετείχε στην πιο άνιση μάχη όλων των εποχών. Ήταν ξεκάθαρα ο αδύναμος και είχε προφανώς πολλά μειονεκτήματα!
Ακριβώς έτσι κι εμείς, στη σύγχρονη εποχή, έχουμε την τάση να μπερδεύουμε το μειονέκτημα με το πλεονέκτημα και να χαρακτηρίζουμε πολλούς ανθρώπους αδύναμους απλά και μόνο επειδή είναι διαφορετικοί. Τους λέμε ίσως ανάπηρους και τους δίνουμε επίδομα παρηγοριάς. Και δεν μαθαίνουμε τίποτα όταν αυτοί ανέρχονται και μας διαψεύδουν. Τις περιπτώσεις αυτές τις λέμε εξαιρέσεις του κανόνα γιατί νιώθουμε τόσο άβολα να παραδεχτούμε πως ο κανόνας μας είναι λανθασμένος.
Ο Ντέιβιντ Μπόιζ ήταν δυσλεκτικός. Γεννήθηκε στη αγροτική περιοχή του Ιλινόι. Δυσκολευόταν αφάνταστα να διαβάσει, ακόμη και να δει τηλεόραση. Δεν προλάβαινε αυτά που έλεγαν. Είχε ωστόσο πολύ καλή μνήμη. Ότι άκουγε προσεκτικά, το θυμόταν. Πήρε απολυτήριο λυκείου με χίλια ζόρια. Η μάνα του έκλεγε από χαρά για ώρα κατά την αποφοίτηση του, τόσο πολύ συγκινημένη ήταν.
Ο Ντέιβιντ μετά έπιασε δουλειά σε οικοδομή. Μια μέρα όμως του τη βάρεσε. Ήθελε να γίνει δικηγόρος. Εκμεταλλεύτηκε ένα πρωτοεμφανιζόμενο νόμο που του επέτρεπε να μπει στη σχολή χωρίς εξετάσεις. Οι γύρω του τρελάθηκαν. Η νομική ήθελε άπειρο διάβασμα. Κι αυτός δεν μπορούσε να διαβάσει. Τι στο καλό είχε στο μυαλό του. —– Σήμερα ο Ντέιβιντ Μπόιζ είναι από τους πιο διάσημους δικηγόρους όλου του κόσμου. Πως;
Δούλεψε σκληρά και πολύ οργανωμένα. Το πιο σημαντικό; Ήταν πολύ καλός ακροατής. Όσο οι συμμαθητές του έγραφαν μανιωδώς σημειώσεις, αυτός άκουγε προσεκτικά και τα κατέγραφε όλα στη μνήμη του. Η μνήμη του έτσι εξελίχθηκε σε ένα αξιοθαύμαστο εργαλείο. Αν μπορούσε να διαβάσει, πολλά πράματα θα γίνονταν πιο εύκολα για αυτόν. Από την άλλη, το ότι δε διάβαζε καλά τον ανάγκασε να ακούει προσεκτικά και να απλουστεύει όλα όσα έλεγε, κάτι που άρεζε πολύ στους δικαστές και τους ενόρκους, την ίδια ώρα που άλλοι δικηγόροι μιλούσαν περισπούδαστα και κούραζαν.
Πάμε λοιπόν άλλη μία για να το χωνέψουμε. Ο δυσλεκτικός Ντέιβιντ Μπόιζ που πάλευε για ώρες να διαβάσει μια σελίδα βιβλίου, είναι σήμερα από τους πιο διάσημους δικηγόρους όλου του κόσμου γιατί δεν άκουσε αυτά που του έλεγαν και μετέτρεψε το μειονέκτημα του σε πλεονέκτημα.
Ο Στίβεν Χώκινγκ, ο σπουδαιότερος ίσως εν ζωή φυσικός, πάσχει από τη νόσο του κινητικού νευρώνα, ο Ντοστογιέφσκι έπασχε από επιληψία, ο Βαν Γκογκ έπασχε από βαριά κατάθλιψη και ο Μπετόβεν από κώφωση. Μπορώ να σας λέω τέτοια παραδείγματα μέχρι αύριο. Δεν είναι αυτός ο στόχος μου. θέλω να καταλάβουμε ότι οι αναπηρίες τους δεν είναι ασύνδετες με όλα τα σπουδαία που έχουν πετύχει. Αυτό που ΕΜΕΙΣ αποκαλούμε μειονέκτημα, ΑΥΤΟΙ το μετέτρεψαν σε ένα πανίσχυρο εργαλείο.
Όλα αυτά που λέω και γράφω θέλω να πιστεύω πως αποτελούνε ένα σπόρο, που με τη σειρά σας εσείς καλείστε τώρα να καλλιεργήσετε μέσα σας. Γιατί όλα όσα γράφω εδώ σας αφορούν, Γιατί αναπηρία δεν είναι μόνο να μην έχεις χέρια ή πόδια, ή να μην ακούς ή να μη βλέπεις.
Αναπηρία είναι επίσης να μην μπορείς να σκεφτείς καθαρά, αναπηρία είναι να βλέπεις όλη μέρα τηλεόραση και να φοβάσαι να βγεις απ’ το σπίτι σου, αναπηρία είναι να αγαπάς μόνο τον εαυτό σου, να μη βοηθάς ποτέ τον συνάνθρωπο σου, να είσαι άδικος και αχάριστος. Αυτά κι άλλα πολλά είναι αναπηρίες. ΕΜΕΙΣ λοιπόν διαλέγουμε τι είναι μειονέκτημα και τι πλεονέκτημα. Εμείς διαλέγουμε αν είμαστε ανάπηροι ή άλλος ένας άνθρωπος με προβλήματα υγείας που παρ ’όλα αυτά προσπαθεί, αγωνίζεται και στο τέλος της μέρας χαμογελάει…