Ο εκπαιδευτής σκύλων και «μπαμπάς» της, Βασίλης Μπορομπόκας, μιλά για μια αγνή, καθαρή, κρυστάλλινη αγάπη.

«Προσωπικά θεωρώ τους σκύλους τα δώρα του Θεού στην ανθρωπότητα. Ζώντας τα περισσότερα χρόνια της ζωής μου δίπλα τους και δουλεύοντας νυχθημερόν μαζί τους αισθάνομαι πως βρίσκομαι μονίμως σε περιβάλλον με πλεόνασμα αγάπης. Νομίζω πως όποιος έχει ή είχε σκύλο θα με καταλάβει απόλυτα. Τα τελευταία χρόνια στη ζωή μου και στην οικογένεια μου έχει εισβάλει ένα φανταστικό μούτρο, η Sugar. Η μικρή μας είναι ένα πανέξυπνο, γλυκύτατο και ευτυχισμένο πλάσμα.

Είναι ένα labrador το οποίο βρίσκεται στον τρίτο χρόνο της ζωής της και βλέποντας πίσω, στον Ιούνιο του 2015 που την πήραμε, μπορώ μετά βεβαιότητας να πω πως έχει αλλάξει την ζωή τριών ανθρώπων προς το καλύτερο. Αναφέρομαι στη σύζυγο, τον γιο μας και εμένα. Είναι μια από τις καλύτερες αποφάσεις της ζωής μου. Πολλές φορές μάλιστα αναρωτιέμαι πως ζούσαμε χωρίς αυτή δίπλα μας. Είναι ένα σκυλί που πραγματικά πιστεύω πως μας συμπληρώνει και πως ταίριαξε τέλεια με όλους μας, αλλά και με τον καθένα ξεχωριστά.

Η απόφαση να έρθει στην ζωή μας ήταν πλήρως συνειδητή, χωρίς να βασίζεται μόνο στον ενθουσιασμό και την χαρά της στιγμής. Βλέποντας πολλές φορές οικογένειες με σκύλους, παρατηρώ πως πολλά από τα προβλήματα τα οποία αντιμετωπίζουν ξεκίνησαν από κακό timing, στο πότε έβαλαν το σκύλο στη ζωή τους και αν όντως ήθελαν να δεσμευτούν απέναντι σε ένα υπέροχο ζώο.

Το να την πάρουμε ήταν μια σκέψη που γύριζε στο μυαλό μας από το 2012 σχεδόν,  μάλιστα ήταν ο πρώτος σκύλος που είχαμε βαφτίσει πριν καν την αντικρίσουμε. Θα σας εξηγήσω τον λόγο. Έναν χρόνο πριν, το 2011 είχε διαγνωστεί με Διαβήτη τύπου 1 η σύζυγος μου, Σοφία. Τότε ήταν λοιπόν που άρχισα να ψάχνομαι και να προσπαθώ να μάθω πώς μπορώ να βρω ένα σκύλο που θα μπορούσε να μας βοηθήσει στο συγκεκριμένο κομμάτι καθώς η Σοφία δεν είχε ακόμα ρυθμιστεί και εκπαιδευτεί στο κομμάτι του διαβήτη.

Οι σκύλοι αυτοί ονομάζονται diabetic alert dogs και έχουν ως καθήκον να ειδοποιούν τον διαβητικό όταν το σάκχαρο τους πέφτει ή ανεβαίνει απότομα. Η Sugar εκπαιδεύτηκε στο κομμάτι της υπογλυκαιμίας με αρκετά μεγάλη επιτυχία. Γενικά τα DAD΄s θεωρούνται τα new kids on the block  στον χώρο της εκπαίδευσης. Ο πρώτος σκύλος εκπαιδεύτηκε στις Ην. Πολιτείες μόλις πριν από 15 χρόνια.

Προσωπικά είχα αποκτήσει εμμονή να συγκεντρώσω πληροφορίες καθώς οι πηγές στην Ευρώπη είναι μετρημένες στα δάχτυλα του χεριού και το κόστος απόκτησης ενός τέτοιου σκύλου απαγορευτικό για τον μέσο Έλληνα και εννοείται για εμάς. Ξεκίνησα λοιπόν πολύ απλά. Γκουγκλάροντας για αρχή και εν συνεχεία με πολύ επιμονή, πείσμα και πάθος.

Απευθύνθηκα σε ανθρώπους που με καθοδήγησαν με δικά τους video και με έρευνες. Οι δύο πρώτοι άνθρωποι ήταν Αμερικανοί εκπαιδευτές, διαβητικοί και οι ίδιοι. Η ιστορία της Σοφίας και η διάθεση μου για γνώση με βοήθησαν να τους προσεγγίσω με τηλεφωνήματα, skype meetings, μέσω email, και Messenger. Κάπως έτσι άρχισα να μπαίνω στο κλίμα για το τι είναι κατ’ αρχήν ένα d.a.d, τι μπορεί να κάνει, πως εκπαιδεύεται, πόσος χρόνος απαιτείται, τι τεχνικές χρειάζονται. Πάντα μένω στην πίκρα βέβαια που ένιωσα καθώς πολλοί συνάδελφοι δεν μπήκαν στον κόπο να απαντήσουν ή με κοιτούσαν μόνο στην τσέπη.

Δυστυχώς το έβλεπαν μόνο ως “μπίζνα”. Όμως θέλω να σταθώ περισσότερο σε αυτούς που βοήθησαν να γίνω αυτό που είμαι. Στην Ιταλία παραδείγματος χάριν δέχτηκα πρόταση από την Αμερικανίδα πρωτοπόρο και μύθο της εκπαίδευσης κα. Kay, να είμαι ο εκπαιδευτής στη Ν. Ευρώπη.

Ταξίδεψα δύο φορές στο εξωτερικό, στη Γερμανία και την Ιταλία, όπου ειδικεύτηκα σε αυτό το είδος της εκπαίδευσης. Τα πήγα εξαιρετικά. Η διάθεση μου για μάθηση έβγαλε στην επιφάνεια κρυμμένα κομμάτια μου τα οποία με εξέπληξαν. Επιμονή, σοβαρότητα, προσήλωση, ηρεμία, μεθοδικότητα, υπομονή, πείσμα, κέφι. Έτσι μετά από τρία χρόνια αναζήτησης, διαβάσματος και on line  εκπαίδευσης, φτάσαμε στο καλοκαίρι του 15 όπου πήραμε την Σουγκαρίτσα μας.

Αποφασίσαμε να στραφούμε στο εκτροφείο Cosmos of Grace, εξειδικευμένο στα labrador και να πάρουμε από εκεί το σκυλάκι μας. Τα συγκεκριμένα σκυλιά ήταν ούτως ή άλλως μια από τις αγαπημένες επιλογές της οικογένειας μου. Το γιατί επέλεξα όμως lab οφείλεται και σε 3 – 4 έμπειρους συναδέλφους από τις Ην. Πολιτείες και την Ευρώπη οι οποίοι με κατεύθυναν εκεί.  Όχι τόσο λόγω της μύτης όπως πολλοί πιστεύουν, αλλά επειδή είναι ισορροπημένα, φιλικά, ανθρωποκεντρικά, χαλαρά, προβλέψιμα και με μεγάλη διάθεση να προσφέρουν.

Οι περισσότερες σχεδόν ράτσες έχουν εξαιρετική όσφρηση. Το ότι εγώ επέλεξα αυτή την φυλή δεν σημαίνει πως δεν μπορούν να κάνουν και άλλοι σκύλοι τη «δουλειά». Στην Γερμανία δούλεψα και με ημίαιμους και με μικρόσωμους σκύλους σκύλοι. Επίσης ένα από τα σημαντικότερα Αμερικάνικα βιβλία για τα συγκεκριμένα σκυλιά βασίζεται σε mixed breed dog.  Σημασία για εμένα έχει το ταπεραμέντο του σκύλου. Δηλαδή να είναι φιλικός, εξωστρεφής, κοινωνικός, με διάθεση να μάθει και να προσφέρει.

Αυτά τα στοιχεία τα βρήκα στη μικρή και τα ανέπτυξα περισσότερο ώστε να πετύχουμε αυτό που θέλαμε. Η διαδικασία της εκπαίδευσης βασίζεται ουσιαστικά σε 3 βάσεις. Στην βασική υπακοή σε συνδυασμό με πολλή μεγάλη κοινωνικοποίηση και εξοικείωση του σκύλου με κάθε τι αστικό (κόσμο, καφετέριες, δρόμους, malls, πάρκα, ερεθίσματα, κοκ). Το δεύτερο κομμάτι αφορά στο scent training. Δηλαδή την εκπαίδευση όσφρησης όπου συστήνουμε στον σκύλο τη μυρωδιά της υπογλυκαιμίας, του την εντυπώνουμε, τον εξοικειώνουμε, τον μαθαίνουμε να την αναγνωρίζει και να ειδοποιεί. Τέλος το τρίτο και κρισιμότερο είναι η δημιουργία ρεαλιστικών σεναρίων ώστε να αρχίζει ο σκύλος να δουλεύει και να ειδοποιεί.

Μια χρονοβόρος και απαιτητική περίοδος όπου χρειάζεται ηρεμία, υπομονή, επιβράβευση και πάρα πολύ επανάληψη. H Σοφία και η Sugar έχουν μία σχέση λατρείας, ανεξάρτητα από τον extra ρόλο που απέκτησε η Sugar λόγω του διαβήτη. Πλέον ξέρουν η μία την άλλη και έχοντας δουλέψει αρκετά, φτάσαμε στο σημείο να έχει ειδοποιηθεί δεκάδες φορές στις υπογλυκαιμίες της και σε τέτοιο βαθμό επιτυχίας που παράλληλα με όλα όσα χρειάζεται να κάνει, έχει πετύχει μια άριστη ρύθμιση στο διαβήτη της. Παρόλα αυτά δε ξεχνάμε ποτέ να την εκπαιδεύουμε και να της κρατάμε ζεστή την μνήμη ώστε να είναι προετοιμασμένη για μια υπογλυκαιμίας*.

Το πιο σημαντικό όμως για όλους ήταν να περνάμε καλά με την σκύλα μας και να χαίρεται και αυτή την κάθε μέρα της. Δεν πέσαμε πάνω της, δεν το είδαμε σαν χρέος της, ούτε το κάναμε με άγχος. Για να είμαι απολύτως ειλικρινής η Σοφία με μάζευε τις στιγμές που αγχωνόμουν ή ένιωθα πιεσμένος και μου ανέφερε πως πρώτα απ’ όλα η Sugar ήρθε στην ζωή μας για να περνάμε όλοι καλά και όχι για να αποκτήσουμε επιπλέον άγχος. Πολλές φορές γελάω μόνος μου όταν την βλέπω να απολαμβάνει τις στιγμές της.

“Την ζωή σου να έκανα” της φωνάζω… Νιώθω υπερήφανος που μπορούμε να κρατάμε την ισορροπία του να έχουμε ένα diabetic alert dog στο σπίτι μας, σε συνδυασμό με το κατοικίδιο που πάντοτε ονειρευόμουν. Και αυτό που με κάνει περισσότερο χαρούμενο είναι πως όλοι μου λένε για το πόσο ευτυχισμένη και γελαστή είναι. Μα έτσι πρέπει να είναι οι σκύλοι.

Η Sugar είναι η αδερφή του Φοίβου, του γιού μας. Κοιμούνται μαζί, παίζουν και φιλιούνται. Τρώνε αγκαλιά και κάνουν «ζωάρα» όπως λέμε με την Σοφία. Τον συντροφεύει στο σχολείο από τον Παιδικό Σταθμό. Τον πήγε Νηπιαγωγείο, 1η Δημοτικού και τώρα 2α και εύχομαι να είναι μαζί όσο περισσότερο γίνεται. Είναι το πλάσμα που έχει την Σοφία στο μυαλό της ή πιο συγκεκριμένα στην μύτη της. Έχουν τον δικό τους δεσμό, τρυφερό, γλυκό, αστείο. Η Σοφία είναι σχεδόν η μαμά της. Θα βγούνε τις βόλτες τους, θα πάνε για γυμναστική, θα βολτάρουν σε café και μπαράκια.

Με έμενα, είναι απλώς ο κολλητός μου ή μάλλον η κολλητή μου. Έχω νιώσει συναισθήματα για αυτή που δεν περιγράφονται. Την λατρεύω, την αγαπώ και νιώθω πως δίπλα της γίνομαι όλο και καλύτερος. Η αγάπη μου για αυτήν είναι τόσο δυνατή που συγκινούμαι. Χαίρομαι να την έχω κοντά μου και μάλλον εκτελεί και χρέη pet therapy dog εν αγνοία της! Το καλό με τους σκύλους είναι πως μας βοηθούν χωρίς να περιμένουν αντίκρισμα και το θετικό για εμάς είναι πως νιώθουμε τα οφέλη αυτής της σχέσης, χωρίς να αισθανθούμε πως τους βαραίνουμε με τα θέματα μας. Αγνή, καθαρή, κρυστάλλινη αγάπη.

Και όπως λέει και η εξαιρετική συγγραφέας και καθηγήτρια η Temple Grandin, “τα ζώα μας κάνουν ανθρώπους”. Δεν μπορώ παρά να συμφωνήσω».

*Υπογλυκαιμία: Oταν τα σάκχαρα πέφτουν κάτω του 70mg/dl . Υπάρχουν πολλά στάδια υπογλυκαιμίας, συνήθως οι ρυθμισμένοι διαβητικοί έχουν πολύ ελεγχόμενες υπό, που συχνά τις νιώθουν σαν μια απλή ζάλη. Όμως αξίζει να σημειωθεί πως αν δεν έχεις εκπαιδευτεί καλά σ ’αυτό το κομμάτι, οι υπογλυκαιμίες μπορούν να αποβούν μοιραίες και να φτάσουν μέχρι στο λεγόμενο διαβητικό κώμα.

Ο Βασίλης Μπορομπόκας είναι εκπαιδευτής σκύλων και μπορείτε να τον βρείτε στο www.happydogs.gr και στην επίσημη σελίδα του στο facebook.