Η ΤΥΦΛΩΣΗ ή τα σοβαρά προβλήματα όρασης μπορούν να οφείλονται σε πολλούς παράγοντες, όπως σε κάποιον τραυματισμό ή ασθένεια. Εξαιτίας τέτοιων παραγόντων, ίσως επηρεαστούν τα μάτια, τα οπτικά νεύρα ή ο εγκέφαλος. Άτομα που χάνουν εντελώς την όρασή τους ή μεγάλο μέρος της βιώνουν συχνά άρνηση, θλίψη και φόβο. Πολλοί, ωστόσο, μαθαίνουν να αντεπεξέρχονται αποτελεσματικά και είναι σε θέση να ζουν μια ζωή που τους γεμίζει.

Τα μάτια είναι κατά κανόνα η κύρια πηγή μέσω της οποίας παίρνουμε πληροφορίες για τον κόσμο που μας περιβάλλει. Όταν λοιπόν κάποιος χάνει την όρασή του, αρχίζει να βασίζεται περισσότερο στις άλλες αισθήσεις—την ακοή, την όσφρηση, την αφή και τη γεύση.

Σύμφωνα με το περιοδικό Scientific American, έρευνες γύρω από τη νευροπλαστικότητα υποδεικνύουν ότι ο εγκέφαλος έχει την ικανότητα «να αλλάζει βάσει των εμπειριών». Το άρθρο προσθέτει: «Πλήθος στοιχείων μαρτυρούν πως, όταν ο εγκέφαλος στερείται τα ερεθίσματα από ένα αισθητήριο όργανο, μπορεί να αναδιοργανώνεται προκειμένου να υποστηρίξει και να επαυξήσει τις άλλες αισθήσεις». Εξετάστε τα ακόλουθα:

Ακοή: Από τις φωνές μέχρι τα βήματα, οι ήχοι μπορούν να συνθέσουν μια νοερή εικόνα. «Έχω μάθει να θυμάμαι και να αναγνωρίζω τους ανθρώπους από τη φωνή τους ή ακόμα και από το περπάτημά τους», αναφέρει ένας τυφλός, ο Φερνάντο. Ο Χουάν, επίσης τυφλός, λέει: «Για έναν τυφλό, η φωνή του άλλου ατόμου αποτελεί την ταυτότητά του». Και όπως όλοι μας, έτσι και οι τυφλοί δίνουν ιδιαίτερη προσοχή στον τόνο της φωνής, ο οποίος μπορεί να μεταδώσει ένα ευρύ φάσμα συναισθημάτων.

Στο εκπαιδευμένο αφτί ενός τυφλού ατόμου, οι ήχοι φανερώνουν επίσης πολλά σχετικά με το περιβάλλον—από την κατεύθυνση της κυκλοφορίας μέχρι το μέγεθος ενός δωματίου και τη θέση ορισμένων εμποδίων.

Όσφρηση: Η αίσθηση της όσφρησης μπορεί επίσης να αποτελεί πλούσια πηγή πληροφοριών, αλλά όχι απλώς και μόνο για την προέλευση μιας μυρωδιάς. Για παράδειγμα, όταν ένας τυφλός ακολουθεί μια συγκεκριμένη διαδρομή, η αίσθηση της όσφρησης μπορεί να τον βοηθήσει να σχηματίσει έναν νοερό χάρτη που ίσως περιλαμβάνει καφετέριες, εστιατόρια, μαγαζιά και ούτω καθεξής. Και φυσικά,  διάφοροι οικείοι ήχοι αλλά και λεπτομέρειες που αντιλαμβάνεται με την αίσθηση της αφής συμβάλλουν ώστε να συμπληρωθεί ο χάρτης του.

Αφή: «Τα δάχτυλά μου είναι τα μάτια μου», λέει ο Φρανθίσκο. Η εμβέλεια αυτών των «ματιών» μπορεί να επεκταθεί με τη χρήση ενός μπαστουνιού. Ο Μανασές, ο οποίος είναι εκ γενετής τυφλός και έμαθε να χρησιμοποιεί μπαστούνι από παιδί, είπε: «Μπορώ να ξέρω ακριβώς πού βρίσκομαι χάρη στις άλλες μου αισθήσεις, στη μνήμη μου, καθώς και στις ράγες καθοδήγησης τυφλών στα πεζοδρόμια τις οποίες εντοπίζω με το μπαστούνι μου».

Η αίσθηση της αφής δίνει επίσης τη δυνατότητα σε πολλούς τυφλούς να διαβάζουν χρησιμοποιώντας έντυπα που εκδίδονται στην Μπράιγ. Σήμερα μάλιστα, δεν είναι ασυνήθιστο να έχει ένα τυφλό άτομο πρόσβαση σε πληθώρα προμηθειών ώστε να εμπλουτίζει τη διανοητική και την πνευματική του ζωή. Εκτός από τα έντυπα στην Μπράιγ, αυτές οι προμήθειες περιλαμβάνουν ηχογραφήσεις αλλά και τεχνολογίες που βασίζονται στους ηλεκτρονικούς υπολογιστές. Χάρη σε αυτές, οι τυφλοί μπορούν να διαβάζουν την Αγία Γραφή και αρκετά βοηθήματα μελέτης της.

 Αυτές οι πνευματικές προμήθειες έχουν αποδειχτεί πηγή αφάνταστης παρηγοριάς και ελπίδας για την Πάκι και τον σύζυγό της, οι οποίοι αναφέρθηκαν στην αρχή του άρθρου. «Τώρα είμαστε σε θέση να ζούμε μια γεμάτη και σε λογικό βαθμό ανεξάρτητη ζωή», λέει η Πάκι.

Πράγματι, η τύφλωση παρουσιάζει ιδιαίτερες προκλήσεις. Αλλά τη μαρτυρία για την ανθρώπινη προσαρμοστικότητα και αντοχή αποτελούν εκείνοι που αντιμετωπίζουν τέτοιες προκλήσεις και ωστόσο συνεχίζουν να γεύονται τις χαρές της ζωής!