Η εν λόγω κατηγορία είναι η πολυπληθέστερη των συνταξιούχων, οι οποίοι μέχρι στιγμής έχουν μείνει έξω από τα αναδρομικά που πληρώθηκαν με νόμο της κυβέρνησης τον Οκτώβριο του 2020.

Σημαντικές εξελίξεις δρομολογεί για τους χαμηλοσυνταξιούχους με απολαβές κάτω των 1.000 ευρώ μια δικαστική απόφαση, βάσει της οποίας τους επιστρέφονται αναδρομικά δώρα της κύριας σύνταξης.

Η συγκεκριμένη κατηγορία είναι η πολυπληθέστερη των συνταξιούχων, οι οποίοι μέχρι στιγμής έχουν μείνει έξω από τα αναδρομικά που πληρώθηκαν με νόμο της κυβέρνησης τον Οκτώβριο του 2020 (ν. 4714/2020), επειδή οι αντισυνταγματικές περικοπές που επιστράφηκαν για 11 μήνες είχαν επιβληθεί σε συντάξεις πάνω από τα 1.000 ευρώ.

Σύμφωνα με τον Ελεύθερο Τύπο,στις πληρωμές, δε, που έγιναν, δεν δόθηκαν αναδρομικά από τα καταργημένα δώρα σε κύριες και επικουρικές συντάξεις, παρότι οι εν λόγω περικοπές είναι στη λίστα των μειώσεων που κρίθηκαν αντισυνταγματικές με τις αποφάσεις του Συμβουλίου της Επικρατείας (2287-2288) που εκδόθηκαν το 2015 και με την 1439 του 2020, στην οποία προσδιορίστηκε ότι οι επιστροφές των αναδρομικών περιορίζονται σε 11 μήνες για τις αγωγές που ασκήθηκαν από τον Ιούνιο του 2015 και μετά.

Οι μόνες επιστροφές που θα μπορούσαν να πάρουν οι συνταξιούχοι κάτω των 1.000 ευρώ ήταν από τα Δώρα των κύριων συντάξεων ή και των επικουρικών τους, και μόνο μέσω δικαστικών αποφάσεων, μια που τα αναδρομικά των Δώρων έμειναν έξω από τη νομοθετική ρύθμιση της κυβέρνησης για όλους τους συνταξιούχους.

Η δικαστική απόφαση όμως (με αριθμό 14552/2021) που εξασφάλισε και αποκαλύπτει σήμερα ο «Ελεύθερος Τύπος» και η οποία εκδόθηκε από το 30ό Μονομελές Πρωτοδικείο Αθήνας στις 5/1/2022, έρχεται να φέρει ανατροπή στα διεκδικούμενα δώρα, καθώς δικαιώνει συνταξιούχους με αναδρομικά Δώρων για την κύρια σύνταξη, μεταξύ των οποίων είναι και συνταξιούχοι των 630 ευρώ.

Σύμφωνα με την απόφαση, οι οκτώ ενάγοντες συνταξιούχους που κέρδισαν τα δώρα, προέρχονται από τον ΟΑΕΕ και η αγωγή τους, την οποία χειρίστηκε η δικηγόρος Μαρία- Μαγδαληνή Τσίπρα, είχε κατατεθεί από τον Δεκέμβριο του 2015, αλλά δικάστηκε τον Οκτώβριο του 2020 και έφτασε να πάρει υπογραφή δημοσίευσης τον Ιανουάριο του 2022.

Οι συνταξιούχοι διεκδικούσαν τα Δώρα από το 2013 μέχρι και τον Δεκέμβριο του 2015 με ποσά ως 2.400 ευρώ. Ομως το Πρωτοδικείο, βασιζόμενο στο σκεπτικό των αποφάσεων του ΣτΕ, έκρινε ότι επειδή η προσφυγή κατατέθηκε μετά τις 10 Ιουνίου του 2015, που κρίθηκαν αντισυνταγματικές οι περικοπές των Δώρων, έτσι και οι εν λόγω συνταξιούχοι δικαιούνται τα δώρα κύριας σύνταξης για το διάστημα Ιουνίου – Δεκεμβρίου 2015.

Δικαιούνται δηλαδή το επίδομα καλοκαιριού για την κύρια σύνταξη που ήταν 200 ευρώ πριν καταργηθεί και αντίστοιχα το επίδομα Χριστουγέννων που ήταν 400 ευρώ, ενώ δεν δικαιούνται το επίδομα Πάσχα με άλλα 200 ευρώ.

Το δικαστήριο τους επέστρεψε αναδρομικά 600 ευρώ με βάση την ημερομηνία της αγωγής, αλλά διέταξε τον ΕΦΚΑ να τα επιστρέψει με τόκο από το 2015 μέχρι σήμερα.

Για τις υποθέσεις μάλιστα που τα αναδρομικά είναι κάτω από 3.000 ευρώ, δεν ασκείται έφεση, που σημαίνει ότι όσοι συνταξιούχοι κερδίζουν τα δώρα, ο ΕΦΚΑ θα πρέπει να τους τα καταβάλει σε σύντομο διάστημα μετά την απόφαση.

Ο χρόνος παραγραφής και η ρύθμιση για πληρωμές

Αναδρομικά Δώρων από κύριες και επικουρικές συντάξεις διεκδικούν περίπου 380.000 συνταξιούχοι με αγωγές και δικαστήρια που ήταν σε εκκρεμότητα πριν γίνει η νομοθετική ρύθμιση με την οποία πληρώθηκε το 11μηνο των αναδρομικών στις κύριες συντάξεις. Για αυτές τις δίκες αναμένεται απόφαση και πιθανότατα θετική από το ΣτΕ που θα ανάψει και το «πράσινο φως» για να πάρουν έξτρα αναδρομικά 11 μηνών για τις επικουρικές και για τα Δώρα.

Για τους συνταξιούχους όμως που δεν έχουν κάνει προσφυγές, προκύπτει το ενδεχόμενο να μην πάρουν τίποτε αν το ΣτΕ θεωρήσει ότι οι διεκδικήσεις τους έχουν υποπέσει σε 5ετή παραγραφή τον Δεκέμβριο του 2021 και δεν χωρεί δικαστική διεκδίκηση αναδρομικών από 1ης/1/2022 και μετά.

Σε αυτή την περίπτωση υπάρχει παράθυρο διεκδικήσεων μέσα από τις αιτήσεις που υπέβαλαν οι συνταξιούχοι στον ΕΦΚΑ και το ΓΛΚ το 2018 και 2019 μέσω της ηλεκτρονικής πλατφόρμας που είχε ανοίξει τότε ο ΕΦΚΑ.

Στις αιτήσεις αυτές είχαν καταγράψει τις απαιτήσεις τους από τις αντισυνταγματικές περικοπές για κύριες, επικουρικές και Δώρα. Οι αιτήσεις αυτές μπορεί να διακόπτουν την παραγραφή και να ξεκινά νέα 5ετία.

Σχετική γνωμοδότηση του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους (η 146/2018) επικαλείται το άρθρο 143 ν. 4270/2014, όπου αναφέρεται ότι η παραγραφή απαιτήσεων από περικοπές συντάξεων διακόπτεται «με την υποβολή στην αρμόδια δημόσια Αρχή αίτησης για την πληρωμή της απαίτησης, οπότε η παραγραφή αρχίζει εκ νέου από τη χρονολογία έγγραφης απάντησης της αρμόδιας για την πληρωμή της απαίτησης Αρχής».

Αν, λοιπόν, οι αιτήσεις του 2018 και του 2019 θεωρηθούν ότι υποβλήθηκαν σε δημόσια Αρχή (ΕΦΚΑ) για την πληρωμή της απαίτησης των συνταξιούχων (αναδρομικά από αντισυνταγματικές μειώσεις), τότε ο χρόνος παραγραφής των αξιώσεών τους μπορεί να εκτείνεται ως και το 2024.

Σε κάθε περίπτωση, η κυβέρνηση ζυγίζει όλα τα δεδομένα και τις οικονομικές της δυνατότητες με σκοπό να καταλήξει, μετά την απόφαση του ΣτΕ, σε μια συνολική λύση για τα αναδρομικά που δίνουν τα δικαστήρια στους συνταξιούχους.

Σύμφωνα με πληροφορίες, μια τέτοια λύση θα ήταν η εφάπαξ πληρωμή των αναδρομικών στις επικουρικές, που κοστολογούνται περίπου στα 750 εκατ. ευρώ, και η ΕΑΣ για τις συντάξεις του Δημοσίου, που κοστίζει άλλα 400 εκατ. ευρώ. Η πληρωμή των αναδρομικών από τα Δώρα είναι πιθανό να αφορά μόνον στους συνταξιούχους κάτω των 1.000 ευρώ.

Τα αμναδρομικά σε κύριες και επικουρικές συντάξεις κυμαίνονται από 810 έως 2.010 ευρώ ανάλογα με το ύψος της σύνταξης.

Σημειώνεται ότι στις κύριες συντάξεις, το Δώρο είναι μία μηνιαία σύνταξη με πλαφόν τα 800 ευρώ. Στις επικουρικές, τα Δώρα είναι δύο μηνιαίες συντάξεις.