Της Βέρας Δημακάκου – Ψυχολόγου – Ειδικής Παιδαγωγού με εξειδίκευση σε προβλήματα συμπεριφοράς παιδιών και εφήβων.

Το σύνδρομο  Asperger (Άσπεργκερ) είναι μια νευρολογική διαταραχή και πήρε το όνομα της, από τον Βιεννέζο γιατρό Hans Asperger, ο οποίος το 1944 δημοσίευσε μια διατριβή, όπου περίγραφε ένα πρότυπο από συμπεριφορές σε μερικά νέα άτομα, οι οποίοι είχαν κανονική νοημοσύνη και γλωσσική ανάπτυξη, αλλά όμως αντιμετώπιζαν δυσκολίες στις κοινωνικές σχέσεις και στην επικοινωνία. Η διατριβή δημοσιεύτηκε τη δεκαετία του ΄40, ωστόσο το 1994 το σύνδρομο Asperger προστέθηκε στο Διαγνωστικό εγχειρίδιο DSM IV και μόνο τα τελευταία χρόνια αναγνωρίζεται από τους ειδικούς και τους γονείς.

Το Σύνδρομο Asperger, προσβάλλει κυρίως τα αγόρια, τα οποία παρουσιάζουν μια ποικιλία χαρακτηριστικών και η διαταραχή μπορεί να παρουσιαστεί από ελαφριά έως πολύ σοβαρή. Στα πρόσωπα με το σύνδρομο αυτό εμφανίζονται βασικές ελλείψεις στις κοινωνικές δεξιότητες, δυσκολεύονται όταν συμβαίνουν αλλαγές στο περιβάλλον και προτιμούν την μονοτονία (ICD-10, 1992).

Συχνά δείχνουν ιδιαίτερη εμμονή σε ρουτίνες και έχουν περιορισμένα ενδιαφέροντα. Ακόμη έχουν μεγάλη δυσκολία στο να κατανοήσουν τη γλώσσα του σώματος. Τα άτομα με το σύνδρομο είναι συχνά ευαίσθητα στους ήχους, στις μυρωδιές, στις γεύσεις, στα φώτα. Μπορεί να προτιμούν μαλακά ρούχα, ορισμένες τροφές και να ενοχλούνται από ήχους φώτα που κανένας άλλος δε φαίνεται να ακούει ή να βλέπει. Επίσης, τα άτομα με Asperger έχουν κανονικό δείκτη νοημοσύνης και αρκετά από αυτά επιδεικνύουν εξαιρετικές δεξιότητες ή ταλέντο σε κάποια ειδική περιοχή. Ενώ η γλωσσική τους ανάπτυξη είναι επιφανειακά κανονική, ωστόσο υπάρχει δυσκολία στην πρακτική χρήση της γλώσσας.

Το λεξιλόγιό τους όμως, μπορεί να είναι πάρα πολύ συνηθισμένο και πλούσιο. Σε μερικές περιπτώσεις, μερικά άτομα μπορούν να παρουσιάσουν κάποιο ψυχωσικό επεισόδιο στην εφηβική ηλικία.

Οι δυσκολίες ενός παιδιού με σύνδρομο Asperger εμμένουν και κατά την εφηβεία και φυσικά αργότερα και στην ενήλικη ζωή, συγκεκριμένα κατά τη διάρκεια της εφηβείας βιώνουν έναν ορυμαγδό συναισθημάτων που απλά δεν καταλαβαίνουν πώς να διαχειριστούν. Ανίκανοι να αλληλεπιδράσουν συναισθηματικά με συνομήλικους και τους «περίεργους» κοινωνικούς κανόνες που τους συνοδεύουν, σε συνδυασμό με την συναισθηματική αστάθεια, μπορεί να καταλήξουν μόνοι και παρεξηγημένοι.

Ο έφηβος με σύνδρομο Asperger δυσκολεύεται πολύ στο κομμάτι των διαπροσωπικών σχέσεων καθώς προτιμά οι φιλίες του να είναι πλατωνικές. Υπάρχει περίπτωση να νιώθει ασφάλεια και να είναι κοινωνικός όταν βρίσκεται με έναν μόνο φίλο του, αλλά μπορεί να αποτραβηχτεί και να απομονωθεί όταν βρεθεί σε ομάδα.

Επιπρόσθετα, είναι πολύ δύσκολο για έναν έφηβο με Asperger να δημιουργήσει και να διατηρήσει φιλίες που μπορεί να κρατήσουν μια ζωή .Τέλος, συνήθως τα άτομα με Asperger καταλήγουν να δημιουργούν φιλίες μεταξύ τους.

Οι έφηβοι με σύνδρομο Asperger μπορεί να εμφανίσουν δυσκολία σε θέματα οργάνωσης και φροντίδας του εαυτού τους. Μια ακόμη δυσκολία που μπορεί να αντιμετωπίζουν οι έφηβοι με Asperger είναι η διαφορετικότητα που βιώνουν, η οποία μπορεί να είναι τραυματική.

Ο Everard (1976), έγραψε πως όταν αυτοί οι έφηβοι συγκρίνονται με τους συνομηλίκους τους, καταλαβαίνουν αμέσως πόσο διαφορετικοί είναι και τι μεγάλη προσπάθεια πρέπει να καταβάλλουν για να ζήσουν σε ένα κόσμο όπου δεν γίνονται παραχωρήσεις και που αναμένεται να προσαρμοστούν.

Αυτό τους δημιουργεί έντονο άγχος, το οποίο, μπορεί να εμφανιστεί ως απλή ανησυχία μέχρι και κοινωνικό άγχος. Το στρες που προκύπτει απ’ όλα αυτά μπορεί να εκδηλωθεί ως απροσεξία, απόσυρση, εξάρτηση από τις εμμονές, υπερκινητικότητα ή επιθετική συμπεριφορά .

Το σίγουρο όμως είναι ότι, η συμβολή των γονέων στην αντιμετώπιση των βασικών δυσκολιών που αντιμετωπίζει το παιδί είναι καθοριστικής σημασίας.