Το κλειδί για όσους εκφοβίζονται από «νταήδες» είναι να αναγνωρίσουν ότι ο εκφοβισμός του «νταή»  δεν σχετίζεται με εκείνους, αλλά με τον ίδιο και την αδυναμία του.

---

Τα τελευταία χρόνια έχει δοθεί σημαντική προσοχή στο φαινόμενο του εκφοβισμού, ιδιαίτερα όσον αφορά στην περίπτωση των παιδιών. Ωστόσο, ένα από τα πράγματα που έχουμε την τάση να παραβλέπουμε, είναι ότι τα παιδιά που τείνουν να εκφοβίζουν τα υπόλοιπα μεγαλώνουν και τείνουν να μην αλλάζουν πολύ στην πορεία της ζωής τους, άλλωστε η συνέπεια στο χαρακτήρα είναι στοιχείο της ανθρώπινης υπόστασης.

Τα αγόρια που πείραζαν το παιδί που καθόταν μόνο του και τα «κακά» κορίτσια που δεν προσκάλεσαν τη συμμαθήτριά τους στο πάρτυ, μεγαλώνουν και γίνονται εξίσου κυριαρχικά, αλαζονικά – και φοβισμένα–όπως ήταν και ως παιδιά.

Ο πολιτισμός μας συναλλάσεται καθημερινά με το φόβο. Αυτό μπορούμε να το παρατηρήσουμε ακόμη και στις διαφημίσεις όπως για μια εταιρεία που «θα σας προστατεύσει, έναντι αμοιβής, από μισθολογικές κατασχέσεις, περιουσιακά δικαιώματα και άλλες υποθέσεις αν χρωστάτε χρήματα στην εφορία».

Εδώ υπάρχει ένα θέμα: αυτές οι συνέπειες που διαφημίζει η εταιρία, είναι το φυσικό και λογικό αποτέλεσμα του χρέους που έχετε προς την εφορία. Γιατί, λοιπόν, εφαρμόζεται η τακτική του φόβου; Επειδή όταν οι άνθρωποι φοβούνται, τείνουν να παίρνουν παράλογες, άγνωστες, παρορμητικές – και συνήθως δαπανηρές – αποφάσεις. Εκεί βρίσκεται η λύση για μία πιθανή χειραγώγηση.

Αυτό είναι μόνο ένα από τα χιλιάδες παραδείγματα που βιώνουμε καθημερινά και τείνουν να μας ταρακουνούν. Δεν έχουν κάνει ακόμη πολλοί άνθρωποι το εμβόλιο της γρίπης; Σκορπίστε τους «σπόρους» του φόβου της γρίπης ώστε να αποκτήσετε κάποια ψευδαίσθηση του ελέγχου στο φόβο κάποιου άλλου, ο οποίος πλέον θα έχει την αίσθηση ότι δεν έχει τον έλεγχο.

Όταν ερχόμαστε αντιμέτωποι με το φόβο σε προσωπικό επίπεδο – όταν δηλαδή είμαστε εκφοβισμένοι – η υποκείμενη ηθική γίνεται πιο αχνή και μας μιλάει με έμφαση για μια γενική έλλειψη εκλεπτυσμού και συναισθηματικής νοημοσύνης. Αυτή η αποτυχία οδηγεί στη συνέχεια σε αυτή την κυριαρχική ανάγκη για έλεγχο, την οποία ο νταής καταλήγει να αναζητά, με άσχημο τρόπο προς τους άλλους.

Όλα αυτά, επομένως, οδηγούν στην ερώτηση: Ποιός φοβάται περισσότερο – ο εκφοβισμένος ή ο «νταής»; Φυσικά ο «νταής», επειδή η καταπιεσμένη ανάγκη του με περιορισμένο αριθμό δεξιοτήτων – κοινωνικό, συναισθηματικό, φυσικό, κλπ–τον κάνει να προσπαθεί με οποιονδήποτε τρόπο να αναδειχθεί έναντι των άλλων.

Το εγώ του «νταή» είναι πονηρό. Η αλαζονεία του τον γεμίζει με μια κενή εμπιστοσύνη. Το πατρονάρισμά του είναι μία ανάγκη για υποτίμηση. Η οργή του είναι μία ανάγκη να ελέγξει. Το Εγώ του είναι εύθραυστο, οδηγούμενο από φόβο και ναρκισσισμό, όχι από δύναμη, ούτε από τη δύναμη που επιθυμεί τόσο απελπισμένα να κατέχει. Στην πραγματικότητα, ο «νταής» είναι ουσιαστικά ανίσχυρος, γιατί ο ίδιος είναι τόσο ισχυρός όσο η δύναμη που εμείς του δίνουμε. Τρέφεται από τον φόβο μας, αλλά η πείνα του οδηγείται αποκλειστικά από τη δική του.

Το κλειδί για τους εκφοβισμένους είναι να αναγνωρίσουν ότι ο εκφοβισμός του «νταή»  δεν σχετίζεται με εκείνους, αλλά με τον ίδιο και την αδυναμία του. Πρόκειται για την αίσθησή του ότι απειλείται και την αγωνία του να χαρακτηριστεί ως απατεώνας. Φοβάται πολύ– αρκετά πολύ θα λέγαμε – και όλη την ώρα.

Έχοντας στο μυαλό μας αυτή την αναγνώριση, ότι δηλαδή ο εκφοβισμός δεν σχετίζεται μ’ εμάς, τότε μπορούμε να είμαστε σταθεροί και σίγουροι για τον εαυτό μας. Έτσι, μπορούμε να διατηρήσουμε την αυτοπεποίθησή μας και παράλληλα να αποφύγουμε την αυτο-θυματοποίησή μας που δυνητικά διαιωνίζει τις καταχρηστικές και κοινωνικά σαδομαζοχιστικές σχέσεις στις οποίες πρόκειται να βρεθούμε τυχαία, κατ’ επιλογή ή εξ ορισμού.

Ο «νταής» είναι πάντα το πιο αδύναμο παιδί στην παιδική χαρά. Κάντε λίγο πίσω και παρακολουθήστε τον με συμπόνια, καθώς βυθίζεται σε μια χλωμή αντανάκλαση αυτού του παιδιού, το οποίο προσποιείται ότι είναι.

Απόδοση:Τζατζαδάκη Ματρώνη, Φιλόλογος-Γλωσσολόγος, Φοιτήτρια Ψυχολογίας ΕΚΠΑ

Επιμέλεια: PsychologyNow.gr