Ο καταληψίας πατέρας αυτιστικού παιδιού και ο παραλογισμός της ειδικής αγωγής στην Ελλάδα
Ιστορία που τσακίζει νεύρα, παίζει με τη λογική, βασανίζει κατ’ εξακολούθηση ανθρώπους είναι η ακόλουθη, επιτομή όλων των καφκικών άλογων αδιεξόδων που μπορεί να αντιμετωπίσει μια οικογένεια που έχει παιδί με ειδικές ανάγκες.
Εφτασε στην «Εφ.Συν.» στην αρχή της εβδομάδας, όταν ο πατέρας (Β.Σ.) ενός αυτιστικού παιδιού έκανε για λίγο «κατάληψη» στο γραφείο του διευθυντή του Α΄ ΚΕΣΥ Θεσσαλονίκης, κλήθηκαν ακόμη και αστυνομικοί για να τον βγάλουν αλλά, τελικά, αυτοί επέδειξαν μεγαλύτερη κατανόηση από όση ο πατέρας ζητούσε από τους καθ’ ύλην αρμοδίους και συμπεριφέρθηκαν ως να είχαν τη διάθεση να συλλάβουν όχι τον πατέρα αλλά τον πραγματικό υπεύθυνο της ταλαιπωρίας του.
Το 2017 η μικρή αξιολογήθηκε για πρώτη φορά και τότε η σύσταση του ΚΕΣΥ ήταν για ειδικό σχολείο, κάτι που δεν τους έδωσε τη δυνατότητα να αιτηθούν δημόσια παράλληλη στήριξη. Τους παρέπεμψαν στη δευτεροβάθμια επιτροπή για επαναξιολόγηση, που θα σήμαινε την οριστική απόφαση και ότι το παιδί δεν θα έχει δικαίωμα επαναξιολόγησης για τα 6 χρόνια του Δημοτικού. Για να έχουν δικαίωμα επαναξιολόγησης, το παιδί ξεκίνησε να φοιτά στην Α΄ Δημοτικού δημόσιου σχολείου με ιδιωτική παράλληλη στήριξη και την ανάλογη φυσικά οικονομική επιβάρυνση.
Διευκρινίζοντας ότι πρόκειται για παιδί με ομιλία και ήπια συμπεριφορά, χωρίς ποτέ να έχει εκδηλώσει την παραμικρή επιθετικότητα, κάτι που θα καθιστούσε ανέφικτη την ένταξη στο κανονικό σχολείο, φτάνουμε στο τέλος της Β΄ Δημοτικού (Ιούνιος 2019) και ενώ η διαδικασία έχει αλλάξει -οι διευθυντές του σχολείου αιτούνται παράλληλη στήριξη για τους μαθητές με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες-, το σχολείο αιτήθηκε φυσιολογικά παράλληλη στήριξη για το παιδί.
Η οικογένεια κλήθηκε από το Α΄ ΚΕΣΥ και στις 18/6/2019 προσήλθαν στην υπηρεσία για επαναξιολόγηση. Ενώ το παιδί αξιολογούνταν, τους ενημέρωσαν ότι δεν δικαιούνται επαναξιολόγηση διότι η γνωμάτευση του 2017 για ειδικό σχολείο ισχύει για τα 6 χρόνια του Δημοτικού και μόνο στο τέλος του Δημοτικού θα μπορέσει το παιδί να επαναξιολογηθεί.
Τι έπρεπε να γίνει; Να στείλει το ΚΕΣΥ στη δευτεροβάθμια επιτροπή το αίτημα του σχολείου για επανεξέταση. Αλλά ο προϊστάμενος δεν έστελνε το αίτημα αν και η προθεσμία που είχαν οι γονείς έληγε, όπως και οι αντοχές τους, γι’ αυτό και η «κατάληψη» από τον πατέρα.
Τα ζητήματα που αυτομάτως προκύπτουν: Γιατί κάλεσαν για επαναξιολόγηση χωρίς να δουν τον ηλεκτρονικό φάκελο του παιδιού σύμφωνα με τον οποίο το παιδί δεν δικαιούται επαναξιολόγηση;
Η μη δυνατότητα επαναξιολόγησης όχι μόνο δεν είναι επιστημονικά τεκμηριωμένη, αλλά είναι σίγουρα απολύτως στιγματιστική διότι αποκλείει κάθε εξέλιξη και δυνατότητα βελτίωσης ενός μικρού παιδιού. Επί της ουσίας, μια οικογένεια δεν δικαιούται κρατικής υποστήριξης για ένα παιδί που, παρά τις δυσκολίες του, έχει ενταχθεί στο κανονικό εκπαιδευτικό πλαίσιο.
Αντιθέτως, η εν λόγω υπηρεσία στέλνει το παιδί σε ειδικό πλαίσιο, ωθώντας το σε πισωγύρισμα αναπτυξιακό. Κάτι που φυσικά αυτομάτως σημαίνει ότι μόνο γονείς που έχουν την οικονομική δυνατότητα θα μπορούσαν να πληρώσουν την ιδιωτική παράλληλη στήριξη. Τα παιδιά των υπολοίπων, στον Καιάδα.
Σημαντικότερο φαίνεται να είναι η κατάφωρη παραβίαση του νόμου 3699/2008 για την ειδική αγωγή, όπου είναι ξεκάθαρο το πλαίσιο για παιδιά υψηλής και μέσης λειτουργικότητας τα οποία τοποθετούνται στο κανονικό σχολείο με την παράλληλη στήριξη/συνεκπαίδευση και τη φοίτηση σε τμήμα ένταξης.
Προς τι η ταλαιπωρία για παιδί και γονείς; Τίνος είναι η ευθύνη; Και τι γίνεται τώρα; Η κατάσταση μένει ως έχει, το παιδί θα συνεχίσει στο κανονικό σχολείο με ιδιωτική παράλληλη στήριξη που θα πληρώνουν οι γονείς.
Κι ας το πούμε όσο πιο απλά γίνεται: ο μόνος τρόπος να γλιτώσει η οικογένεια την οικονομική επιβάρυνση είναι να εισηγηθεί το ΚΕΣΥ φοίτηση σε κανονικό σχολείο με παράλληλη στήριξη, αυτό δηλαδή που βάσει νόμου δικαιούται το παιδί.
Χρειάζεται, αλήθεια, παρέμβαση του υπουργείου Παιδείας γι’ αυτό το θέμα; Υπάρχει, τέλος πάντων, κάποιος σε τούτο τον τόπο να επαναφέρει τη λογική έστω για μια περίπτωση; Και επειδή η συμπόνια είναι τελείως άλλο κεφάλαιο, ας διευκρινίσουμε ότι το στόμα του πατέρα στάζει μέλι για περιπτώσεις υπαλλήλων των σχετικών υπηρεσιών που στάθηκαν πάνω από το ύψος των περιστάσεων.
Προβλέψεις του νόμου
Σημείωση: το παιδί της ιστορίας μας βρίσκεται στο «μεταίχμιο» της πρώτης και δεύτερης παραγράφου (κι είναι φυσικά τρομερό να ορίζεται μια ύπαρξη μεταξύ παραγράφων).
Νόμος 3699/2008
Άρθρο 7, παρ 4.
Με βάση τους ιδιαίτερους κοινωνικούς περιορισμούς που επιβάλλει ο αυτισμός ως αναπηρία στους μαθητές, η φοίτησή τους στις εκπαιδευτικές δομές μπορεί να γίνεται ως εξής:
α) Οι αυτιστικοί μαθητές υψηλής λειτουργικότητας (σύνδρομο Asperger) μπορούν να φοιτούν στις σχολικές τάξεις του Γενικού Σχολείου υποστηριζόμενοι από τον εκπαιδευτικό της τάξης και κατά περίπτωση, με βάση τη γνωμάτευση του οικείου ΚΕΔΔΥ, με παράλληλη στήριξη από εκπαιδευτικό Ειδικής Αγωγής, ο οποίος διαθέτει κατά προτίμηση εξειδίκευση στον αυτισμό
β) Οι αυτιστικοί μαθητές μέσης και χαμηλής λειτουργικότητας μπορούν να φοιτούν στα Τμήματα Ένταξης των Γενικών Σχολείων και να παρακολουθούν κοινό και εξειδικευμένο αναλυτικό πρόγραμμα με παράλληλη στήριξη από εκπαιδευτικό Ειδικής Αγωγής, ενώ στις σοβαρότερες των περιπτώσεων μπορούν να φοιτούν σε Σχολικές Μονάδες Ειδικής Αγωγής με κατεύθυνση τον αυτισμό.
γ) Οι παράλληλες στηρίξεις των αυτιστικών μαθητών διακόπτονται μόνο κατόποιν γνωμοδότησης του οικείου ΚΕΔΔΥ και της γνώμης των γονέων. Η παράλληλη στήριξη μπορεί επίσης να υλοποιείται και από ειδικό βοηθό που εισηγείται και διαθέτει η οικογένεια του μαθητή, κατόπι της σύμφωνης γνώμης του Διευθυντή της Σχολικής Μονάδας και του Συλλόγου Διδασκόντων.
δ) Σε περίπτωση του αυτισμού που συνοδεύεται από βαριά νοητική υστέρηση, η φοίτηση των μαθητών εξυπηρετείται από τις δομές που περιγράφονται στο εδάφιο β παράγραφος 4 του άρθρου 6 του παρόντος νόμου.