της Ζηνοβίας Σαπουνά* 

Την ώρα που η ΕΕ ετοιμάζεται για τις ευρωεκλογές στα κράτη-μέλη της πιστεύοντας ότι έχει κατακτήσει μεταξύ άλλων και την ισότητα των δύο φύλων, οι Ευρωπαίες γυναίκες, ηλικίας μεταξύ 15 και 44 ετών, βρίσκονται αντιμέτωπες καθημερινά με την έμφυλη βία και ιδιαιτέρως την ενδοοικογενειακή βία που αποτελούν την πρώτη αιτία αναπηρίας και θανάτου για εκείνες, πίσω από τα αυτοκινητικά δυστυχήματα ή τον καρκίνο, σύμφωνα με την έκθεση «Η βία κατά των γυναικών και η προσχώρηση της Ε.Ε. στη Σύμβαση της Κωνσταντινούπολης» που δημοσιοποίησε το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο στις 15 Νοεμβρίου 2017.

Το πιο σοκαριστικό στοιχείο που καταγράφεται είναι πως 50 γυναίκες στην ΕΕ δολοφονούνται κάθε εβδομάδα από νυν ή πρώην σύντροφό τους. Γυναικοκτονία, η επίσημη ονομασία του εγκλήματος. Η πατριαρχία, η αιτία του. Αυτός ο εμπεδωμένος κοινωνικός κανόνας, το στερεότυπο που λέει πως ο άντρας είναι ο αφέντης και η γυναίκα η δούλα του η οποία οφείλει να υποτάσσεται στις αποφάσεις του, στις επιθυμίες του, στις διαθέσεις του, στην εξουσία του.

Σας φαίνεται πολύ… απαρχαιωμένο, πολύ passe; Αλήθεια, πόσο απαρχαιωμένο σας φάνηκε όταν διαβάσατε σε διάφορα sites προχθές τον τίτλο “Σοκ έχει προκαλέσει η εκτέλεση με καραμπίνα 24χρονης νεαρής κοπέλας από τον εν διαστάσει 25χρονο σύζυγό της” με υποσημείωση “όλοι πάντως στο χωριό του 25χρονου μιλούν με τα καλύτερα λόγια γι’ αυτόν αφού προέρχεται από μία πολύ καλή οικογένεια και έχουν εκπλαγεί για την αποτρόπαια πράξη του”;

Ήταν η όγδοη γυναικοκτονία από τις αρχές του 2019 στην Ελλάδα. Προηγήθηκαν η Αγγελική Πέτρου στην Κέρκυρα στις 6 Ιανουαρίου η οποία δολοφονήθηκε από τον πατέρα της γιατί δεν ενέκρινε τη σχέση της με μετανάστη, αφγανικής καταγωγής, η 51χρονη στο Αγναντερό Καρδίτσας που δολοφονήθηκε στις 28 Ιανουαρίου από τον εν διαστάσει σύζυγό της επειδή τη ζήλευε, η 32χρονη Κατερίνα από τη Σητεία της Κρήτης στις 6 Μαρτίου που στραγγαλίστηκε από τον εν διαστάσει σύζυγό της επειδή τη ζήλευε, η 74χρονη στο χωριό Λατίφι της Αμαλιάδας στις 15 Μαρτίου που πυροβολήθηκε με περίστροφο από τον ηλικιωμένο καρκινοπαθή σύζυγό της επειδή εκείνος βρισκόταν σε πολύ άσχημη κατάσταση υγείας κι αποφάσισε πως δεν θα ζούσε κανείς από τους δύο τους, η 50χρονη Βουλγάρα στο Ελληνικό Αττικής στις 22 Μαρτίου που δολοφονήθηκε με όπλο από τον συνταξιούχο στρατιωτικό σύζυγο της, η 55χρονη στην Ίο στις 17 Απριλίου μαχαιρώθηκε από τον σύζυγό της “πάνω στα νεύρα του” και κατέληξε, και τέλος η 53χρονη δασκάλα που δολοφονήθηκε με στιλέτο στο Παλαιό Φάληρο στις 4 Μαΐου από τον αδελφό της λόγω οικονομικών και κληρονομικών διαφορών.

Οι γυναικοκτονίες διαπράττονται από άντρες σε βάρος γυναικών.

Οι γυναικοκτονίες διαπράττονται σε κοινωνίες που δίνουν ελαφρυντικά στους άντρες-γυναικοκτόνους αναπαράγοντας στερεοτυπικές αντιλήψεις και εκφράσεις του τύπου “ποιος ξέρει τι του έκανε”, “κι αυτή δεν συμμαζεύονταν λίγο”, “δεν έκανε υπομονή για να σώσει την οικογένεια της”, “αυτός ήταν καλό παιδί, καλός οικογενειάρχης, δεν είχε δώσει δικαίωμα ποτέ”, “αυτή ντύνονταν προκλητικά” κτλ κτλ.

Οι γυναικοκτονίες διαπράττονται σε κοινωνίες που ο δημόσιος λόγος ανέχεται εκφράσεις του τύπου “οι νοικοκυρές φροντίζουν το σπίτι και τα ψώνια”, “οι γυναίκες να δουλεύουν από το σπίτι” κτλ κτλ.

Οι γυναικοκτονίες διαπράττονται σε κοινωνίες που οι οικογένειες μεγαλώνουν τα παιδιά λέγοντας τους “έτσι είναι τα αγόρια”, “τα αγόρια δεν κλαίνε ποτέ”, “μην κλαις σαν κοριτσάκι”, “είσαι άντρας μην μασάς” κτλ κτλ. “Η γυναικοκτονία είναι η ανθρωποκτονία από πρόθεση γυναικών επειδή είναι γυναίκες” σημειώνει αφοπλιστικά ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας. Έχουμε μακρύ δρόμο ακόμη να διανύσουμε ως κοινωνίες σπάζοντας τα στερεότυπα και τις έμφυλες διακρίσεις…

Σπάστε τη σιωπή για αρχή.

*Η Ζηνοβία Σαπουνά είναι δημοσιογράφος