Ανδρόπαυση: Τι συμβαίνει στους άνδρες μετά τα 40
Από τα 40 χρόνια και έπειτα, πολλοί είναι οι άνδρες που υποστηρίζουν πως βιώνουν ψυχολογικές αλλαγές παρόμοιες με εκείνες που βιώνει μία γυναίκα που εισέρχεται στο στάδιο της εμμηνόπαυσης.
Αρκετοί ήταν οι εκπρόσωποι διαφόρων επιστημονικών κοινοτήτων που έσπευσαν να συμφωνήσουν και να ενισχύσουν την άποψη αυτή, δίνοντάς της τον τίτλο «Σύνδρομο Μειωμένης Τεστοστερόνης» (ανδρόπαυση).
Οι θεραπείες που παρουσιάστηκαν γύρω στο 1999 στις Η.Π.Α. βασίστηκαν σε ορμονικές αγωγές, αγωγές τεστοστερόνης και είχαν μεγάλη απήχηση στους άνδρες που φέρονταν να το βιώνουν το σύνδρομο αυτό.
Τα συμπτώματα της ανδρόπαυσης:
- Καταθλιπτική διάθεση
- Απώλεια σεξουαλικής επιθυμίας
- Στυτική δυσλειτουργία
- Εξάψεις
- Αλλαγές στη διάθεση
- Μείωση μυϊκής μάζας, δύναμης και ανακατανομή λίπους
- Μείωση οστικής πυκνότητας
- Κόπωση
- Απώλεια τριχών
- Αυξημένη εφίδρωση
- Δυσκολία στη συγκέντρωση και ευερεθιστότητα
- Απώλεια ενθουσιασμού
Αυτά είναι τα σημάδια που εμφανιζονται κατά τη μείωση του ποσοστού τεστοστερόνης στον ανδρικό οργανισμό. Πιο συγκεκριμένα, ενώ οι γυναίκες καθώς μπαίνουν στην εμμηνόπαυση εμφανίζουν απότομη και ξαφνική μείωση ορμονών, οι άνδρες μετά τα 40 χάνουν κάθε χρόνο, 1-2% τεστοστερόνης σταθερά.
Επιπρόσθετα λοιπόν με τις ορμονικές αλλαγές, χρειάζεται να λάβουμε υπόψη και τις αλλαγές που συμβαίνουν τόσο στην κοινωνική όσο και στην προσωπική ζωή ενός άνδρα μετά τα 40, λόγω των παρακάτω αιτιών:
- Αλλαγές στην υγεία λόγω ηλικίας
- Φτωχή διατροφή
- Μηδενική σωματική άσκηση
- Μεγάλη κατανάλωση αλκοόλ
- Κάπνισμα
- Κοινωνικά προβλήματα λόγω μειωμένης αυτοπεποίθησης
- Στρες για προσωπικούς, επαγγελματικούς, οικονομικούς λόγους
- Κατάθλιψη ή Άγχος
- Υπογοναδισμός (ελάχιστη ή μηδενική ποσότητα τεστοστερόνης)
Ψυχολογικοί παράγοντες
Πιο αναλυτικά, ψυχολογικά προβλήματα όπως η κατάθλιψη, το άγχος και το στρες, τα οποία δημιουργούνται από προσωπικά, επαγγελματικά, οικονομικά και άλλου είδους προβλήματα, συχνά είναι οι αιτίες που προκαλείται η μειωμένη σεξουαλική επιθυμία, η στυτική δυσλειτουργία και οι αλλαγές της διάθεσης. Η κατανάλωση αλκοόλ και το κάπνισμα επιβαρύνει την κατάσταση.
Μια μορφή κατάθλιψης μπορεί επίσης να παρουσιαστεί σε άνδρες μεταξύ 35-50 που βιώνουν την κρίση της μέσης ηλικίας. Την περίοδο εκείνη, συχνά ένας άνδρας ανησυχεί για τα κατορθώματά του ως και το παρόν τόσο σε επαγγελματικό όσο και σε προσωπικό επίπεδο. Το αίσθημα πως δεν έχει πετύχει στη ζωή του μπορεί να του επιφέρει μελαγχολία και μείωση στην αυτοπεποίθησή του.
Παθολογικοί παράγοντες
Στις περιπτώσεις που οι παραπάνω ψυχολογικοί παράγοντες δεν παρουσιάζονται, είναι ανάγκη να γίνει ένας ιατρικός έλεγχος. Άνδρες που έχουν Διαβήτη τύπου ΙΙ ίσως να αντιμετωπίζουν υπογοναδισμό. Υπογοναδισμός υπάρχει όταν:
- Έχουν γίνει εξετάσεις που δείχνουν μειωμένα επίπεδα τεστοστερόνης το πρωί
- Υπάρχουν συμπτώματα όπως η μειωμένη σεξουαλική εμπειρία, η στυτική δυσλειτουργία, η απώλεια πρωινών στύσεων, εξάψεις, αύξηση βάρους γύρω από τη μέση, μείωση μυικής μάζας, κόπωση και μείωση σε αυτοπεποίθηση και κινητοποίηση.
Ο υπογοναδισμός δεν είναι μία κοινή αλλαγή στην υγεία λόγω ηλικίας. Είναι ένα πρόβλημα υγείας που χρήζει θεραπείας.
Τρόποι αντιμετώπισης
Τόσο για την ψυχολογική πλευρά όσο και για την παθολογική, υπάρχουν τρόποι που αντιμετωπίζεται η κατάσταση αυτή.
Οι ψυχολογικοί παράγοντες που μπορεί να βρίσκονται πίσω από τα συμπτώματα μπορούν να εντοπιστούν και να αντιμετωπιστούν με τη βοήθεια της ψυχολογικής υποστήριξης και θεραπείας. Η αντιμετώπιση του στρες και η θεραπεία για το άγχος και την κατάθλιψη είναι απαραίτητα για να ξεπεραστούν οι δυσκολίες και τα συμπτώματα.
Στις περιπτώσεις που έχουν πυροδοτηθεί από θέματα παθολογικά, όπως ο υπογοναδισμός, είναι απαραίτητη η επέμβαση ενός ειδικού γιατρού. Ενδρικονολογικές θεραπείες έχουν πάντα αποτέλεσμα στην αντιμετώπιση της μειωμένης ποσότητας τεστοστερόνης και των συμπτωμάτων.
Να αναφέρουμε πως ενώ πρόκειται για μία κατάσταση που αφορά εξίσου κάθε άνδρα, όμως η ποιότητα ζωής που επικρατεί στην καθημερινότητά του έχει μέγιστη σημασία. Συνήθειες που επιβάρυναν την ψυχολογία του άνδρα ή/και την κατάσταση της υγείας του, πρόκειται τώρα να τον δυσκολέψουν λίγο περισσότερο στην αντιμετώπιση αυτής της φυσιολογικής και σταδιακής μείωσης στα στάδια της τεστοστερόνης.
Στις περιπτώσεις όπου τα αναφερόμενα συμπτώματα προκαλούν πρόβλημα στην καθημερινότητα του άνδρα είναι χρήσιμο να απευθυνθεί σε ειδικό παθολόγο ή καρδιολόγο. Υπάρχουν φαρμακευτικές θεραπείες που οδηγούν στην αναπλήρωση των ορμονών και θα βοηθήσουν τον άνδρα να ζει πιο λειτουργικά.
*Από την Αγγελική Τζάνου, BSc Ψυχολογία – MSc Ψυχολογία Υγείας Γνωσιακή-Συμπεριφορική Ψυχοθεραπεία
