Όλοι μπορεί να νιώσουμε θλίψη ή στεναχώρια κάποια στιγμή της ζωής μας, αλλά η κατάθλιψη είναι κάτι διαφορετικό. Επιμένει και μπορεί να προκαλέσει μια ποικιλία συμπτωμάτων. Ποια είναι αυτά;

Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας η κατάθλιψη είναι μια ψυχική νόσος που επηρεάζει περισσότερα από 300 εκατομμύρια ανθρώπους διεθνώς. Συχνά χρησιμοποιούνται οι όροι κλινική κατάθλιψη ή μείζον καταθλιπτική διαταραχή.

Τα συμπτώματα της κατάθλιψης δεν είναι πάντοτε ξεκάθαρα και παρότι μπορεί ο καθένας από εμάς να έχει βιώσει κάποιο από τα συμπτώματα που ακολουθούν, ο ειδικός  ψυχικής υγείας είναι ο μόνος αρμόδιος για να κάνει τη διάγνωση της κατάθλιψης, όταν κάποια συγκεκριμένα συμπτώματα επιμένουν για δυο ή περισσότερες εβδομάδες.

Τα επικίνδυνα συμπτώματα

Έντονα αρνητική και μελαγχολική διάθεση. Αυτό ίσως αποτελεί και το σημαντικότερο σύμπτωμα της κατάθλιψης. Ωστόσο όπως εξηγούν οι ειδικοί δεν είναι πάντοτε δεδομένο. Τι σημαίνει αυτό; Ότι η αρνητική διάθεση δεν είναι πάντα εμφανής, παρότι υποβόσκει η κατάθλιψη. Είναι πιθανό δηλαδή να αναδύονται άλλες συναισθηματικές καταστάσεις όπως το έντονο άγχος, ο θυμός, η αδιαφορία ή ακόμη και η άρνηση οποιασδήποτε αρνητικής συναισθηματικής κατάστασης.

Ανηδονία. Ή αλλιώς καμία ευχαρίστηση. Αυτό σημαίνει ότι τίποτα απ’ ό,τι μέχρι τώρα μας ευχαριστούσε δεν μας δίνει πλέον χαρά. Διόλου τυχαία μια από τις ερωτήσεις που περιλαμβάνουν τα επίσημα τεστ διάγνωσης της κατάθλιψης είναι το αν κατά τη διάρκεια των δυο τελευταίων εβδομάδων έχει μειωθεί το ενδιαφέρον ή η ευχαρίστηση που παίρνουμε από τις καθημερινές μας ασχολίες.

Αϋπνία. Τα στοιχεία αποκαλύπτουν ότι το 75% των ατόμων με κατάθλιψη παρουσιάζουν αυπνία και διαταραχές ύπνου. Χαρακτηριστικά συμπτώματα είναι η καθυστερημένη έλευση του ύπνου, οι συχνές αφυπνίσεις ή το αθέλητο ξύπνημα πολύ νωρίς το πρωί. Να σημειωθεί όμως ότι μπορεί να παρουσιαστεί και η εκ διαμέτρου αντίθετη συμπεριφορά, δηλαδή ο ύπνος να διαρκεί πολύ περισσότερο από το συνηθισμένο και να δυσκολευόμαστε να σηκωθούμε από το κρεβάτι.

Διαταραχές της όρεξης. Οι άνθρωποι με κατάθλιψη μπορεί να χάσουν την όρεξή τους γεγονός που μπορεί να οδηγήσει σε απώλεια βάρους. Από την άλλη μεριά οι  διαταραχές της όρεξης μπορεί να εκδηλώνονται και με αύξηση της όρεξης και συνακόλουθα του βάρους – μερικοί άνθρωποι προστρέχουν στο φαγητό ως μέσο παρηγοριάς και ανακούφισης από τη μοναξιά και τα αρνητικά συναισθήματα.

Διαρκής κούραση. Η διαρκής αίσθηση εξάντλησης, μια μόνιμη κούραση που πολλοί την περιγράφουν σαν απώλεια ενέργειας, συχνά χαρακτηρίζει τον καταθλιπτικό ο οποίος μπορεί και να λέει ότι αισθάνεται διαρκώς κουρασμένος.

Χωρίς λίμπιντο. Η απώλεια της ερωτικής επιθυμίας αποτελεί ένα συνηθισμένο σύμπτωμα της κατάθλιψης.

Αίσθηση απελπισίας. Η αίσθηση αδυναμίας και ανημποριάς χαρακτηρίζουν τον πάσχοντα από κατάθλιψη. Συχνά ο καταθλιπτικός ασθενής αισθάνεται ότι ακολουθεί μια πορεία χωρίς διέξοδο.

Πολλές ενοχές. Για τους πάσχοντες από κατάθλιψη οι ενοχές ξεπερνούν κάθε λογικό όριο. Ο πάσχων θεωρεί τον εαυτό του υπεύθυνο για το παραμικρό που του συμβαίνει, μερικές φορές και για όσα συμβαίνουν στη ζωή των ανθρώπων που βρίσκονται στο κοντινό του περιβάλλον. Νιώθε ανάξιος, βαθιά (και υπερβολικά) ενοχικός και με χαμηλή αυτοεκτίμηση.

Δυσκολία συγκέντρωσης . Συχνά παρουσιάζονται δυσκολίες στην συγκέντρωση, την μνήμη και την λήψη αποφάσεων, ακόμη και αν πρόκειται για πολύ απλά ζητήματα που δεν δικαιολογούν τόση αναποφασιστικότητα.

Σωματικά συμπτώματα. Η κατάθλιψη αποτελεί συναγερμό και για το σώμα. Συχνά μάλιστα τα σωματικά συμπτώματα είναι αυτά που θορυβούν τον πάσχοντα και τον στρέφουν πρώτα στον καρδιολόγο, τον γαστρεντερολόγο ή τον πνευμονολόγο. Στα σωματικά συμπτώματα περιλαμβάνονται ο πονοκέφαλοι, οι πεπτικές διαταραχές, οι ανεξήγητοι πόνοι, αλλά και η δύσπνοια και το βάρος στο στήθος.

Οι πάσχοντες από κατάθλιψη μπορεί να κάνουν περισσότερες σκέψεις για το θάνατο, καθώς και για την αυτοκτονία και τον τρόπο που θα μπορούσαν να δώσουν τέλος στη ζωή τους (αυτοκτονικός ιδεασμός). Μερικές φορές μπορεί να εκφράσουν αυτές τις σκέψεις τους σε τρίτους και αυτό συχνά αποτελεί έναν τρόπο αναζήτησης βοήθειας.