Όχι, δεν αναφέρομαι σε πόλεις που βασανίζουν με μεθόδους τύπου Προκρούστη τους κατοίκους. Αναφέρομαι στις ελληνικές πόλεις που δυσκολεύουν όσο γίνεται περισσότερο την καθημερινότητα των ανθρώπων που είναι έτσι κι αλλιώς δύσκολη: των ατόμων με αναπηρικά προβλήματα, κινητικά ή τυφλών. Φυσικά και τέτοιου είδους πόλεις υπάρχουν ουκ ολίγες, παγκοσμίως. Ας εστιάσουμε, όμως, στις ελληνικές, διότι το blog αφορά κυρίως την ελληνική πραγματικότητα. 

Ας ξεκινήσουμε από τη χειρότερη σε αυτό το θέμα, την Αθήνα. Όπως έχουμε αναφέρει πάλι, κανένας δεν προνόησε πίσω στις δεκαετίες μεταξύ 1980 και 1990 να αφήσει ελεύθερο χώρο για πεζοδρόμια, μπροστά στη «δίψα» για μεγιστοποίηση του κέρδους εις βάρος του βιοτικού επιπέδου. Σίγουρα η κατάσταση βελτιώθηκε μετά την πεζοδρόμηση της ιστορικής περιοχής γύρω από την Ακρόπολη, ωστόσο στην υπόλοιπη πόλη, είναι τραγική.

Ακόμη και στα πολύ λίγα πεζοδρόμια που υπάρχουν στην πρωτεύουσα, οι ράμπες αναπήρων ή η κατάλληλη σήμανση των πεζοδρομίων για τους τυφλούς (ναι, υπάρχει και αυτό αγαπητοί αναγνώστες) απουσιάζουν εκκωφαντικά, κάνοντας ακόμη πιο δύσκολη τη μετακίνηση για τα ΑμΕΑ.

Στην ίδια μοίρα και τα κτίρια της πόλης, δημόσια ή μη. Ελάχιστοι έχουν προνοήσει να κατασκευάσουν τις κατάλληλες υποδομές. Οι περισσότεροι, φυσικά, είναι οι ίδιοι οι πολίτες με αναπηρικά προβλήματα ή κάποιος συγγενής τους.

Ακόμη και στην ιδανική περίπτωση που θα υπάρχει ένα πλατύ πεζοδρόμιο, ράμπες και οδηγός όδευσης τυφλών, κάποιος ανεγκέφαλος θα έχει παρκάρει, εμποδίζοντας τη διέλευση και επιδεικνύοντας τη βαθιά αδιαφορία της πλειοψηφίας του κοινωνικού συνόλου.

Ακόμη και στην επαρχία που σίγουρα υπάρχει μεγαλύτερος χώρος από πλευράς πεζοδρόμησης και δεν επικρατεί η «τρέλα» της πρωτεύουσας, η κατάσταση δεν είναι καλύτερη. Κανένας ποτέ δεν ασχολήθηκε, ακόμη και τις εποχές κατά τις οποίες τα χρήματα (κυρίως της ΕΕ, μην ξεχνιόμαστε) άφθονα.

Έχω δει σε πόλεις του αναπτυγμένου εξωτερικού, ανθρώπους σε αναπηρική καρέκλα και τυφλούς να ζουν όσο το δυνατόν κανονικά. Να απολαμβάνουν την καθημερινή βόλτα στην πόλη, να συναντιούνται συνέχεια με κοινωνικούς λειτουργούς, να μορφώνονται και να εργάζονται όπως όλοι.
Και αναρωτιόμαστε, γιατί τέτοια χάλια στην Ελλάδα;

Η απάντηση είναι μονολεκτική: νοοτροπία. Είναι καθαρά θέμα ανθρώπων. Υπάρχουν φυσικά τρανές και αξιέπαινες εξαιρέσεις πολιτών, άνθρωποι που προσπαθούν για το καλύτερο αυτών των ομάδων και του κοινωνικού συνόλου. Γενικότερα, όμως, ελάχιστοι εστίασαν στη δύσκολη καθημερινότητα των εν λόγω κοινωνικών ομάδων. Η πλειοψηφία (είτε από πλευράς κρατικού μηχανισμού, είτε από πλευράς απλών πολιτών) δεν ενδιαφέρεται, διότι έτσι έμαθε επί δεκαετίες: να μην ενδιαφέρεται για ο,τιδήποτε δεν αποφέρει χρήματα και δεν είναι προσωπικό.

Μόνο όταν η πραγματικότητα μας χτυπήσει την πόρτα, όταν εμείς οι ίδιοι ή κάποιο αγαπημένο μας πρόσωπο βρεθεί αντιμέτωπο με τη δύσκολη αυτή καθημερινότητα, θυμόμαστε (;) και ενδιαφερόμαστε (;). Ωστόσο, χωρίς να το καταλάβουμε, ίσως έχουμε συμβάλει κι εμείς με την αδιαφορία μας στην κατάσταση που αναγκαζόμαστε τότε να αντιμετωπίσουμε.

Όλα είναι πιο κοντινά σε εμάς από όσο νομίζουμε, οπότε ας αλλάξουμε τον τρόπο που σκεφτόμαστε και σε αυτό το θέμα.